Enkele beschouwingen in verband met Vietnam

Samenvatting

In de maand juli van het jaar 2024 heb ik gedurende drie weken het voorrecht gehad om, met het Olivaint Genootschap van België, Vietnam te ontdekken en te doorgronden. Het was een verrassende, leerrijke en onvergetelijke studiereis. Onderhavige uiteenzetting zal lapidair enkele diplomatieke, economische en politieke beschouwingen uit de doeken doen die verband houden met Vietnam en België.

Vooreerst moet men zich afvragen wat voor een land het moderne Vietnam is. Als buitenlander kan men niet anders dan vaststellen dat sinds het einde van de opeenvolgende oorlogen, meer dan vijftig jaar geleden, de Vietnamese regering en bevolking titanenwerk hebben verricht. De ontelbare uitdagingen worden stap per stap overwonnen. Vietnam is goed op weg om van een geïsoleerde en verarmde natie te evolueren naar een land met een gemiddeld inkomensniveau. Thans maakt Vietnam deel uit van de zestien performantste opkomende economieën ter wereld en heeft het aldus zijn naam van Aziatische tijger of draak niet gestolen. Het land in zuidoost Azië kan indrukwekkende economische groeicijfers op tafel leggen met een gemiddelde groei van 7% van het Vietnamese bruto binnenlands product (bbp). Onze Westerse volwassen economieën kunnen daar slechts van dromen. In de periode 2025-2029 zou de Belgische economie met 1,3% tot 1,4% per jaar groeien, wat nauw aansluit bij het eurozonegemiddelde (Federaal Planbureau, 2024).

De Vietnamese bodem is rijk aan zeldzame aardmetalen als graniet, germanium en thallium, noodzakelijk voor innovatieve technologieën, zoals de elektrische auto. Interessant in dat kader is de razend ambitieuze Vietnamese (elektrische) auto- en busmaker Vin Fast. Vin Fast is een van de grootste particuliere bedrijven in Vietnam en wil op korte termijn ook de Europese markt veroveren (Auto Week, 2022).

Ondanks alle positieve evoluties blijft Vietnam een autoritaire staat onder leiding van de Communistische Partij van Vietnam (CPV). De overheid, het leger, de economie en het justitiële apparaat: alles wordt aangestuurd door de CPV. Net zoals China onder Deng Xiaoping (1978-1989), is Vietnam’s economie geleidelijk geliberaliseerd1. De ideologische (economische) orthodoxie van het communisme is dus minder belangrijk geworden. Toch zijn er nog restanten van het ‘hardcore’ communisme. Zo is er nog steeds geen privé grondbezit mogelijk in Vietnam. Het “volk” bezit alle eigendomsrechten met de staat als beheerder. De scheiding der machten tussen de uitvoerende, wetgevende en rechterlijke macht is zwak tot onbestaande. De overlap tussen de CPV en de regering is groot. De Vietnamese president To Lam is bijvoorbeeld ook secretaris-generaal van de Communistische Partij. Daarmee is hij de machtigste man van Vietnam.

De CPV is alomtegenwoordig. In het straatbeeld en zelfs in tempels tieren propaganda afbeeldingen welig. De cultus rond de ‘vader van de natie’ Ho Chi Minh blijft belangrijk om het nationalisme onder de bevolking aan te wakkeren en op peil te houden.